Płyta z Aksumu! Wzór geometryczny i symbolika religijna w starożytnym Etiopskim dziele

blog 2024-12-21 0Browse 0
 Płyta z Aksumu! Wzór geometryczny i symbolika religijna w starożytnym Etiopskim dziele

Sztuka etiopska z IX wieku, choć stosunkowo mało znana na Zachodzie, skrywa w sobie bogactwo form i treści. W tym okresie rozkwitała cywilizacja Aksum, która pozostawiła po sobie niezwykłe świadectwa materialne, w tym monumentalne stele, monety i obiekty sakralne. Jednym z najbardziej fascynujących przykładów tej sztuki jest “Płyta z Aksumu”, niewielki, lecz bogato zdobiony artefakt, który ukazuje nam nie tylko kunszt rzemieślniczy, ale również głęboką symbolizmę religijnego ówczesnej Etiopii.

Autorstwo “Płyty z Aksumu” przypisuje się Kalebowi, jednemu z najbardziej znanych władców Aksum, który panował w latach 520-540 n.e. Niestety, brak jest pewnych danych na temat jego udziału w procesie tworzenia tej konkretnej płyty. Co wiemy na pewno? Płyta wykonana została ze specjalnego rodzaju kamienia, któremu nadano gładką powierzchnię. Wymiary tego artefaktu są niewielkie: ok. 30 cm długości i 20 cm szerokości.

Dekoracja - harmonia geometrii i symboliki religijnej

Cała powierzchnia płyty jest pokryta starannie wygrawerowanymi wzorami geometrycznymi, które tworzą złożoną, ale równocześnie harmonijną kompozycję. Dominującym motywem jest krzyż, symbol chrześcijaństwa, który wówczas rozpowszechniało się na terenie Aksum. Krzyż jest stylizowany, z wydłużonymi ramionami i ozdobiony dodatkowymi elementami geometrycznymi. Wokół krzyża rozmieszczono inne wzory: okręgi, kwadraty i trójkąty, tworząc efekt dynamicznej, pełnej ruchu kompozycji.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że dekoracja płyty nie jest przypadkowa. Wzory geometryczne miały w ówczesnej Etiopii znaczenie symboliczne. Okręgi mogły symbolizować boską doskonałość, kwadraty – ziemski porządek, a trójkąty – bosko-ludzką relację. Krzyż z kolei reprezentował wiarę chrześcijańską, która była silnym elementem tożsamości Aksum.

“Płyta z Aksumu” - artefakt o wielu interpretacjach

Istnieją różne interpretacje dotyczące funkcji “Płyty z Aksumu”. Jedna z teorii sugeruje, że płyta mogła być wykorzystywana jako element architektoniczny, np. jako część dekoracji świątyni lub grobowca. Inna teoria zakłada, że płyta była elementem ceremonialnym, używanym podczas rytuałów religijnych.

Niezależnie od pierwotnego przeznaczenia “Płyty z Aksumu”, bezsprzecznie jest to fascynujący artefakt, który świadczy o wysokim poziomie artystycznym i kulturowym cywilizacji Aksum.

Wzorzec geometryczny w sztuce Etiopskiej - cechy charakterystyczne:

Cecha Opis
Stylizacja form Geometria jest upraszczana i stylizowana, tworząc abstrakcyjne kompozycje.
Symbolika Wzory geometryczne mają głębokie znaczenie symboliczne.
Harmonijna kompozycja Elementy są rozmieszczone w sposób harmonijny i zrównoważony.
Stosowanie kontrastu Często wykorzystywany jest kontrast kolorów lub faktur, aby podkreślić geometryczne formy.
Wpływ religii Wzory geometryczne nawiązują do symboliki religijnej (np. krzyż).

“Płyta z Aksumu” jest tylko jednym z wielu przykładów bogatej sztuki etiopskiej. Odkrywanie tej kultury to prawdziwa przygoda, pełna niespodzianek i fascynujących odkryć.

TAGS